Overlijden ondernemer: hebben we alles goed geregeld?
Wat gebeurt er eigenlijk met je onderneming als je als ondernemer plotseling komt te overlijden? Geen fijn onderwerp om over na te denken, maar wel een belangrijke. Want juist in zulke ingrijpende situaties wil je dat de zaken goed geregeld zijn. Zeker bij een onverwacht overlijden is het belangrijk om vast te leggen wie de onderneming voortzet en onder welke voorwaarden dit gebeurt.
Bij FIERS Groep helpen we graag klanten die vooruit willen denken, voor hun nabestaanden en voor de toekomst van hun onderneming. In dit artikel nemen we je stap voor stap mee door alles wat je moet weten en regelen rondom het overlijden van een ondernemer.
Wat gebeurt er met je onderneming als je overlijdt?
Overlijden als eigenaar van een eenmanszaak
Nabestaanden moeten beslissen of ze doorgaan met de onderneming of deze beëindigen. Dit brengt vaak fiscale en administratieve gevolgen met zich mee, zoals het doen van de laatste aangifte inkomstenbelasting en het eventueel afwikkelen van openstaande verplichtingen.
Overlijden als eigenaar van een maatschap
Bij een maatschap overlijdt de ondernemer, maar niet automatisch de maatschap zelf. De overige bestuurders kunnen de onderneming in principe voortzetten, afhankelijk van wat hierover is vastgelegd in de maatschapsovereenkomst. Vaak bevat zo’n overeenkomst afspraken over opvolging, voortzetting of uitkoop. Het is belangrijk dat erfgenamen worden betrokken bij de financiële afwikkeling en eventuele overdracht van het aandeel in de maatschap.
Overlijden als eigenaar van een vof
In het geval van een vennootschap onder firma (vof) kunnen de overige vennoten de onderneming meestal voortzetten. Zonder duidelijke afspraken kan het overlijden van een vennoot echter leiden tot het ontbinden van de vof. Dit kan grote gevolgen hebben voor de continuïteit van het bedrijf en de afwikkeling van schulden en activa. Het is dus cruciaal om hier vooraf goede juridische afspraken over te maken.
Overlijden als eigenaar van een bv
Als een eigenaar van een bv komt te overlijden, blijven de activiteiten van de bv in principe doorgaan. De aandelen gaan wellicht over op de erfgenamen of worden verdeeld volgens het eventuele testament. De eventuele rol in het bestuur of de directie vervalt, maar kan vooraf besloten worden in statuten of via een executeur. Voor de erfgenamen is het belangrijk om te bepalen of zij actief willen deelnemen of slechts aandeelhouder willen blijven.
Aangifte inkomstenbelasting na overlijden ondernemer
Na het overlijden moet de belastingdienst een laatste aangifte inkomstenbelasting ontvangen. Belangrijk is dat je deze aangifte zorgvuldig en tijdig indient, vaak is hierbij begeleiding van een financieel adviseur of boekhouder wenselijk. De inkomsten van het lopende jaar worden gecombineerd met de eerdere gegevens, en eventuele verrekeningen moeten worden afgerond.
Geregistreerd partnerschap en fiscale verplichtingen na overlijden
Wanneer een ondernemer overlijdt, moeten ook fiscale verplichtingen, zoals de btw-aangifte, correct worden afgehandeld.
In situaties waarin een geregistreerd partnerschap bestaat, kan het zijn dat de partner – afhankelijk van de afspraken en bevoegdheden – tijdelijk of structureel het bedrijf voortzet. Het is dan van belang dat deze partner zich goed laat informeren over de gevolgen op fiscaal en juridisch gebied, om onverwachte complicaties te voorkomen.
Aangifte erfbelasting: wat moet je weten?
Naast de inkomstenbelasting moeten erfgenamen ook aangifte voor de erfbelasting doen. Je bezittingen en schulden – ook het ondernemingsvermogen – worden daarbij meegenomen.
De Belastingdienst stelt vast hoeveel belasting er over de erfenis moet worden betaald. Hierbij geldt in sommige gevallen een gunstige bedrijfsopvolgingsregeling, mits aan de voorwaarden wordt voldaan.
Heb je bijvoorbeeld een testament opgesteld waarin de voortzetting van de onderneming is vastgelegd, dan helpt dat enorm bij het benutten van fiscale voordelen.
Zelfstandig ondernemer of eenmanszaak: dit zijn de verschillen bij overlijden
Wanneer een zelfstandig ondernemer met een eenmanszaak overlijdt, is het belangrijk om te weten dat het bedrijf niet automatisch wordt voortgezet. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een bv, waarin aandelen kunnen worden geërfd, is de onderneming juridisch onlosmakelijk verbonden met de ondernemer zelf. Dat betekent dat de onderneming feitelijk stopt, tenzij nabestaanden ervoor kiezen om de onderneming voort te zetten.
Een beslissing nemen over de voortzetting is niet eenvoudig. Denk aan schulden, administratie, verplichtingen richting personeel of lopende contracten. Ook voor klanten en leveranciers kan het overlijden van een ondernemer directe gevolgen hebben.
Praktische zaken: van KVK Nabestaandendesk tot notaris
Na het overlijden moeten veel praktische zaken worden afgehandeld. Denk aan:
- De onderneming opheffen of juist voortzetten
- Doorvoeren van wijzigingen in het Handelsregister
- Contact met de Belastingdienst en het regelen van alle soorten aangifte
- Afspraken met leveranciers stopzetten of overdragen
- Testament opvragen via de notaris
- Schulden en verplichtingen afhandelen
Zo zorg je voor rust en duidelijkheid voor je nabestaanden
De meeste ondernemers zijn vooral bezig met de groei en ontwikkeling van hun bedrijf. Maar juist het vooruitdenken in scenario’s zoals overlijden is een teken van goed ondernemerschap. Door nu al vast te leggen wat er met je onderneming moet gebeuren na jouw overlijden, geef je nabestaanden rust, overzicht en duidelijkheid.
Denk hierbij aan:
- Een duidelijk testament
- Inzicht in je bedrijfsadministratie
- Afspraken over bedrijfsopvolging
- Informatie over schulden, bezittingen en erfgenamen
- Toegang tot digitale accounts en tools
- Hulp van een financieel adviseur voor begeleiding
Bij FIERS Groep begeleiden we jou graag stap voor stap bij het opstellen van een toekomstbestendig financieel plan, inclusief scenario’s voor overlijden.
Is jouw onderneming voorbereid op het onverwachte?
Het overlijden van een ondernemer is ingrijpend, zowel persoonlijk als zakelijk. Toch is het mogelijk om hier nu al op een zorgvuldige manier mee om te gaan. Door jouw (erfenis) wensen vast te leggen, belangrijke documenten op orde te brengen en jouw nabestaanden inzicht te geven in de onderneming, voorkom je veel onzekerheid en stress.
Wil je zeker weten dat alles goed geregeld is als jij er straks niet meer bent? Neem dan contact op met FIERS Groep. Samen bekijken we wat nodig is om jouw onderneming én je nabestaanden te beschermen.
